Onderwijs

Samen met de klas de kracht van water en stoom ontdekken? Het Nederlands Stoommachinemuseum biedt meerdere pakketten aan binnen het tijdvak Burgers en Stoommachines, voor zowel het primair als voortgezet onderwijs. Voor het onderwijs in de klas of zelfstudie kan ook gebruik worden gemaakt van de werkstukhulpen of de 20 artikelen uit het archief Introductie op Stoom (zie hieronder). Alle informatie staat hieronder. Nieuwsgierig naar wat er in ons museum te zien is? Bekijk dan onze virtuele presentaties op de pagina NSM virtueel. 

Het onderwijsaanbod is uitgesplitst naar doelgroep ook te vinden op de website van de Blauwe Schuit, het centrum voor kunst, cultuur en creativiteit in West-Friesland.

Rondleidingen

Wij hebben drie programma’s voor het primair onderwijs, groep 5/6 en hoger en voor de eerste vier klassen van het voortgezet onderwijs. Alle rondleidingen duren vier tot vijf kwartier.

Voor nadere informatie over onze onderwijsprogramma’s en reserveren: onderwijs@stoommachinemuseum.nl

1 DE INDUSTRIËLE REVOLUTIE

Een korte inleidende presentatie laat enkele aspecten van de Industriële Revolutie zien, zoals arbeidsdeling, uitwisselbaarheid van onderdelen en de gevolgen van de Industriële Revolutie voor mens en milieu. In de rondleiding kijken we naar het industriële aspect van onze collectie. We beschikken over enkele 19e-eeuwse machines met een lange industriële geschiedenis. Elke machine heeft een verhaal! Veel scholen besteden uitgebreid aandacht aan de opkomst van de industrie en de Industriële Revolutie. Deze rondleiding is een mooie afsluiting van zo’n traject. Op verzoek kunnen wij via e-mail een tekst toesturen met achtergrondinformatie voor de leerkracht (Korte geschiedenis van de Industriële Revolutie).

2 WATERBEHEER

Deze rondleiding begint met een korte presentatie over de geschiedenis van het landschap in Noord-Holland Noord,  inclusief enkele mooie animatiefilmpjes. Natuurlijke oorzaken en menselijk handelen zorgden ervoor dat het land voor een groot deel onder de zeespiegel kwam te liggen. Molens en later het stoomgemaal, zorgden ervoor dat onze voeten droog bleven in het lage gebied. Tijdens de rondleiding vertellen wij de leerlingen ook over de bouwgeschiedenis van het gemaal.

3 STOOM EN STOOMMACHINES

Hoe werkt de stoommachine? En welke gevolgen heeft die uitvinding gehad voor de wereldgeschiedenis? In dit programma, speciaal voor de eerste vier leerjaren van het voortgezet onderwijs, worden de leerlingen langs die vragen door de Industriële Revolutie geleid. Ons pakket sluit zowel aan bij geschiedenis als natuurkunde en techniek. Aansluitend op de rondleiding in het museum biedt het museum verder nog een begeleidende les aan voor op school, inclusief leermaterialen en een lesplan. We focussen ons op de brede toepassing van de stoommachine in talloze sectoren én de sociale kwestie die de negentiende eeuw beheerste. Zo worden de leerlingen op een verdiepende manier voorbereid op de leerstof.

Werkstukhulpen

VAN SNELKOOKPAN TOT STOOMMACHINE

Over lucht, stoom en de eerste stoommachines. En drie proefjes, om zelf te doen. Download

TIJDLIJN STOOMMACHINEMUSEUM

Van de eerste stoommachine en de geschiedenis van het Stoommachinemuseum tot nu. Download

HOE WERKT EEN STOOMMACHINE?

Over de ketel, de stoker, de machinist en de stoommachine zelf, met als voorbeeld  “Koos”. Download

HOE WERKT BAGGERMOLEN VOORUIT

De geschiedenis van het uitbaggeren van sloten en van de baggermolen zelf. Download 

HET VERHAAL VAN DE INDUSTRIËLE REVOLUTIE

Van thuiswerkers naar fabrieksarbeiders. Download 

Archief Introductie op Stoom 

Toen de scholen en musea gesloten waren kon je op deze pagina tussen 21 januari en 10 juni 2021 in onze Kinderrubriek elke week een nieuwe artikel lezen over een machine in het Stoommachinemuseum, ingeleid door de kinderen Glenn en Tess van de cartoon hiernaast. De Kinderrubriek is nu gestopt, want de scholen zijn weer open en het Stoommachinemuseum ook, dus kom gewoon langs. De 20 artikelen zijn nog te downloaden als je er een wilt bewaren.

Aflevering 1: De Vlaanderen 7; Aflevering 2: Koos en overbrengingen; Aflevering 3: De stoomketel; Aflevering 4: Hoe werkt de stoommachine?; Aflevering 5: De schoorsteen; Aflevering 6: De condensor van de Klop; Aflevering 7: De Newcomen stoommachine; Aflevering 8: De Grote Stork; Aflevering 9: Stroom uit Stoom; Aflevering 10: De Kleine Stork en de boterfabriek; Aflevering 11: De lichtmachine; Aflevering 12: De regulateur; Aflevering 13: Smeren; Aflevering 14: De Merryweather en brandblussen; Aflevering 15: Hallo …met mij; Aflevering 16: Scheepsmachines; Aflevering 17: De fatale vlucht van de heiketel; Aflevering 18: De centrifugaalpompen van ‘de Vier Noorder Koggen’; Aflevering 19: Toos en Jet; Aflevering 20: Van Everdingen & Evrard.

Tekening: Martin de Rooij